Werkende en Werkzoekende en ZZP | 29-08-2020

Leeuwarder Courant 29-08-2020

De coronacrisis heeft vele gezichten. Wie zijn baan verliest of ineens naar ander werk verlangt, moet zelf op zoek. Dat vergt creativiteit, doorzettingsvermogen en lef. Drie Friezen over hun zoektocht naar ander werk.

Geld voor omscholen vanwege corona

In het derde corona-steunpakket heeft het kabinet geld gereserveerd voor scholing. Werknemers in krimpsectoren als horeca en toerisme kunnen het over een andere boeg gooien en zich laten opleiden voor een baan in bijvoorbeeld de zorg, het onderwijs of de ICT. In Friesland kunnen mensen met vragen over een carrièrewending terecht bij het UWV en bij het LeerWerkLoket Fryslân, waarin UWV, opleidingscentra, provincie en gemeenten samenwerken. Er komen al veel informatieverzoeken binnen.

Loopbaanadviseur Nelia Vos van het LeerWerkLoket, waarin het UWV, de Friese gemeenten en de opleidingscentra (ROC’s) samenwerken, merkt dat de vraag naar omscholing de laatste weken toeneemt. ,,Mensen waren eerst verlamd, maar komen nu in actie.’’ Bij het loket wordt naar twee dingen gekeken: wat is een kansrijk beroep en waar wordt een werkzoekende zelf gelukkig van?, legt Vos uit. Er zijn testen, gesprekken en assessments die worden afgenomen.

Kansrijk zijn op dit moment banen in de ict, op HBO-niveau, in de zorg, het onderwijs en de techniek. Het zijn vooral mensen uit de horeca, de reisbranche en de evenementensector die op zoek zijn naar alternatieven, maar er zijn ook mensen die zich, mede door de coronacrisis, ineens realiseren dat hun baan niet veel maatschappelijke waarde heeft en die op zoek gaan naar zinvoller werk.is gedempt

Op 1 oktober loopt het tweede steunpakket van de overheid, waarin al 50 miljoen euro was gereserveerd voor omscholing, af. Tot nog toe was de overheidssteun vooral gericht op het behoud van werk. De komende tijd wil minister van Sociale Zaken Wouter Koolmees zich nadrukkelijker richten op omscholing en ‘het bij elkaar brengen van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt’. Gisteren werd bekend dat het kabinet 1 miljard euro reserveert voor begeleiding van werk naar werk, omscholing, het bestrijden van jeugdwerkloosheid en schuldhulpverlening.

In juli waren volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek 419.000 mensen werkloos, dat is 4,5 procent van de beroepsbevolking. In de afgelopen drie maanden kwamen er gemiddeld 35.000 werklozen per maand bij. Vooral in juni steeg het aantal werklozen en werkenden. Uitkeringsinstantie UWV registreerde eind juli 301.000 lopende WW-uitkeringen, dat is evenveel als in juni.

,,Wij kijken eerst of mensen nog in aanmerking komen voor studiefinanciering, of ze geld kunnen lenen. Vaak is het mogelijk om via de Belastingdienst een deel van je scholingskosten terug te krijgen’’, verklaart Vos. ,,Omscholen lukt financieel gewoon niet altijd. Dat blijft een heikel punt.’’

JURRINA SIETSMA, 42 jaar

Was secretaresse 

Is nu werkzoekend in de zorg

Een paar jaar geleden vond Jurrina Sietsma uit Heerenveen geen uitdaging meer binnen haar toenmalige vaste baan als administratief medewerker. Via de man van een vriendin hoorde zij van het UWV/LeerWerkLoket. Hier hebben ze loopbaancoaches die je een richting uit duwen, die samen met werkzoekenden kijken naar de mogelijkheden. Dat zetje had Sietsma nodig.

Ze vond een andere baan, maar kon daar niet blijven. Uiteindelijk kwam ze half januari van dit jaar thuis te zitten zonder werk. Weer vroeg ze advies bij het LeerWerkLoket. Het liefst zou ze zich laten omscholen voor een baan in de zorg, een beroepsveld dat haar altijd heeft geïnteresseerd. Sietsma zag zichzelf wel werken op een dagbesteding met ouderen. Maar die vlieger ging niet op – niet op korte termijn in ieder geval. Een opleiding volgen was niet mogelijk omdat het geen krapteberoep is. Een alternatieve route zou twee jaar duren. ,,We zijn nu op een middenweg uitgekomen: het liefst zou ik werken als administratief medewerker in de zorg. Maar wie weet wat er allemaal nog op mijn pad komt?’’

Dat ze, met hulp van de mensen bij het LeerWerkLoket, de knoop heeft doorgehakt om zich te ontwikkelen juist op het administratieve vlak, geeft rust. ,,Men is nu aan het bekijken of ik een opleiding tot medewerker klantcontact kan gaan volgen.’’ Tot die tijd spant Sietsma zich thuis, achter de laptop, in om zich te verbeteren. Ze volgt een online cursus klantgericht schrijven en frist haar Office-vaardigheden op. ,,Ik wil graag aan het werk en ik wil blijven leren.’’ Door corona is er veel concurrentie op de arbeidsmarkt, dat realiseert Sietsma zich maar al te goed. ,,Ik werk nu aan mezelf en voel dat ik nuttig bezig ben. En er gebeuren dingen: volgende maand heb ik een sollicitatiegesprek.’’

ESTHER HOUWELING (51) uit Joure

Was management-assistente

Is nu leerling meubelmaker en scheepsinterieurbouwer

Hout nam altijd al een plek in het leven van Esther Houweling uit Joure in. Ook al was ze een groot deel van haar leven werkzaam als secretarieel en administratief medewerker bij verschillende bedrijven, toch lonkte dat materiaal altijd. In haar kleine werkplaats aan huis ‘prutste en frutselde’ ze ermee. Ze bouwde bijvoorbeeld haar eigen akoestische gitaar. Als secretaresse bij een jachtwerf waar oude schepen werden opgeknapt, keek ze likkebaardend toe hoe scheepsinterieurbouwers aan het werk waren. Zoiets, dacht ze wel eens, zoiets wil ook...

Vlak voor de coronalockdown raakte ze haar baan kwijt en kwam in de WW terecht. Secretarieel werk wordt veel wegbezuinigd en op de weinige banen die er nog in die sector zijn wordt massaal gereageerd. ,,Dan was ik een van de tweehonderd sollicitanten.’’ En ook al voelt Houweling zich jong, toch is haar leeftijd niet bevorderlijk: ze is ‘al’ 51. Toen wist ze: het roer moet om. ,,Ik wist: ik heb WW, ik ga deze periode aangrijpen om te onderzoeken of ik mijn droom waar kan maken.’’ En die droom is: werken met hout. Deze week startte ze bij ROC Friese Poort in Sneek met haar opleiding tot allround meubelmaker en scheepsinterieurbouwer.

Door de coronacrisis werd het fenomeen omscholing ineens relevant, dat merkte Houweling ook. ,,De overheid staat er anders in nu; als je gemotiveerd bent en er is een redelijke kans op ‘duurzame inzetbaarheid’ dan kan er van alles bij het UWV.’’ Ze sprak met mensen van het Leer-Werkloket Fryslân, onderzocht de markt en verwoordde haar motivatie in een brief. ,,De sector techniek is een sector met kansen – dat helpt ook, daar kijkt het UWV ook naar. Ze bekijken het echt per geval, of iemand langere tijd weer aan het werk komt – dat komt echt door deze coronacrisis.’’

Houweling ging proefdraaien om te kijken of het vak echt wat voor haar was en of de vaklieden dat ook zo zagen. Ze kreeg groen licht. Het UWV betaalt voor de komende drie jaar het lesgeld, ze behoudt haar uitkering en moet de kosten voor gereedschap en studieboeken zelf dragen.

En nu is er een blij en opgelucht gevoel, het besef dat ze haar hart volgt, en dat er iets goeds uit iets ellendigs voort kan komen. ,,Het klinkt misschien bekend maar het is echt waar: je bent nooit te oud om te leren. Ik ben christen en eerlijk gezegd zie ik hier ook de hand van de Heer in. Ondanks de ellende van de coronacrisis valt alles op zijn plek.’’

Deze week had ze haar introductiedagen op ROC Friese Poort. Houweling toog er naartoe op haar werkschoenen, in haar werkkleding, met haar eigen duimstok. Op de gang werd ze door haar klasgenoten voor de docent aangezien. ,,Ik zit tussen de jonkies.’’ Het voelt een beetje gek, maar het zal wennen, dat weet Houweling zeker.

GIDO BAMBOE (33) uit WERGEA

Gido Bamboe is vier maanden geleden vader geworden. Abby werd midden in de lockdown geboren. Dat de geluidstechnicus wegens de coronacrisis thuis zat, was in dat opzicht een zegen. Maar verder was het een ramp natuurlijk. Want Bamboe is niet zomaar een geluidstechnicus, maar een gepassioneerd zzp’er die niets liever doet dan ,,met de jongens op stap gaan en een mooie avond in mekaar draaien’’. Lowlands, het NNO, Oerol, het Pauperpardijs, Neushoorn, Theater Utrecht – alles werd afgezegd en op de lange baan geschoven. Na een week thuis kniezen en piekeren, besloot Bamboe dat het roer om moest. Voor even althans. Nu is hij koerier bij FRL Post en rijdt pakketjes rond. ,,Maar zodra we weer los mogen, sta ik vooraan.’’

Zaalmix en podiumgeluid – dat zijn de specialisaties van Bamboe. ,,Alles dichtbij de artiest.’’ Zijn bedrijf Gido Bamboe Technical Support liep net lekker toen Mark Rutte aankondigde dat het land op slot ging. Ineens was zijn agenda leeg. ,,Ik ben als zelfstandige altijd bezig met het opgooien van balletjes, altijd zoek je werk, ben je aan het plannen. Maar wat als alle balletjes op de grond vallen?’’

Even stond hij paf. ,,Ik was lamgeslagen.’’ Zijn vriendin zei: Gido, je moet weer aan het werk. Ritme, de juiste energie behouden. ,,Ik zocht een low profile baantje, zonder verantwoordelijkheid – die heb ik in mijn echte werk al. Dat hoef ik nu even niet.’’ Dus nu is het van: Gido, je moet vandaag veertig pakketjes rondrijden. Dan doet hij dat. ,,Als ik ’s avonds die kleine zie, is het weer goed.’’

Bamboe weet dat hij in de hoek zit waar de grootste klappen vallen. De creatieve sector heeft het zwaar en hij vindt dat de overheid de mensen die erin werken niet genoeg steunt. ,,We zijn niet verenigd, bescheiden, ik werk niet voor niks op de achtergrond.’’ Maar misschien is het toch nodig om de vuist eens te ballen. Grote bedrijven worden gered, de kunstsector staat in de kou, zo voelt Bamboe dat. Tegelijk blijft hij hoopvol. ,,Ik denk dat 2021 meer toekomst heeft dan dit jaar.’’ Hij hoopt dat ‘de goeien’ in het vak overblijven – dat er een einde komt aan de beunhazerij en de wildgroei in zijn beroepsveld. ,,Dat zou dan nog iets goeds aan deze tijd zijn.’’